T K

Logo Yazılım - (LAPIS Projesi)

Proje İçeriği

Logo Yazılım yazılım geliştirme süreçlerini tanımlamak ve iyileştirmek için Logo Agile Process Improvement System (LAPIS) adlı metodolojiyi geliştirmiştir. Bu metodolojiyi geliştirirken yalın üretim felsefesinden ve agile pratiklerden esinlenmiştir. Yazılım dünyası 1985 yılında ortaya çıkan Değişken (Volatile), belirsiz (Uncertain), karmaşık (Complex) ve muğlak (Ambigious) kelimelerinin baş harflerinden oluşan VUCA kavramına benzemektedir. Soyut ve belirsiz koşullarda, sürekli değişen teknolojide yazılım geliştirmeyi; sistematik, tanımlı ve sürekli iyileşme odaklı hale getirerek ürettiği çıktıya odaklanıp, tüm paydaşları sürekli gelişime odaklayarak verimlilik artışını herkesin benimsemesini sağlamıştır. LAPIS'in temelinde zaman yönetimi, şeffaflık, adaptasyon ve sürekli iyileşme prensipleri bulunmaktadır. Prensiplerin süreçteki kurallar ve araçlar ile desteklenmesi ile planlamayı yapan ekiplerin hem ortak hareket etmesini sağlar, hem de yeni bir süreç oluşturmak yerine halihazırdaki metodoloji üzerinde iyileşme fikirlerini sunabilmesine olanak sağlar. LAPIS metodolojisi iyileşmeyi merkeze alan bir model olduğu için yıllar içinde gelişmiştir ve yazılım ürünlerinde yakalanan başarının, şirketin diğer departmanlarına uygulanması gündeme gelerek kullanım alanı geliştirilmiştir. "LAPIS" adlı dosyada gösterildiği gibi LAPIS'in bir çatı olması ve LAPIS'e bağlı LAPIS - onPrem, LAPIS - Cloud, LAPIS for Business ve LAPIS Kaizen yaklaşımı ile gelecekte şirket genelinde kullanılan bir model olması planlanmaktadır. Böylelikle hem departmanların yapmış olduğu işlerin ölçülebilir ve iyileştirilebilir olması hem de departmanlar arasında kuvvetli bağlar kurularak değer zincirinin uçtan uca takip edilmesi amaçlanmaktadır. LAPIS temelindeki prensipler ile belirsiz, karmaşık ve değişken olan parametreleri daha belirgin, sade, planlamaya uygun ve ölçülebilir hale getirmeyi amaçlayan bir metodolojidir. LAPIS'in beş temel hedefi bulunur; -Departmanların iş faaliyetlerinin planlanması ve ölçülmesi -Departmandaki alt bölümler arası koordinasyonun sağlanması -Veriye dayalı yönetim ile sürekli iyileşmenin departman tarafından benimsenmesi -Verimliliğin arttırılması -İsraf noktalarının ortadan kaldırılması LAPIS for Business sisteminin temelinde zaman yönetimi, şeffaflık, adaptasyon ve sürekli iyileşme prensipleri bulunmaktadır. Prensiplerin süreçteki kurallar ve araçlar ile desteklenmesi ile planlamayı yapan ekiplerin hem ortak hareket etmesini sağlar, hem de süreci oluşturmak yerine halihazırdaki metodoloji üzerinde iyileşme fikirlerini sunabilmesine olanak sağlar. LAPIS for Business metodolojisinde, hizmet yaratma sürecini israflardan arındırıp sadeleştirerek, sunulan değeri mükemmelleştirme amacını taşıyan kavram, sistem ve teknikler ele alınır. Burada ele alınan temel unsurlar aşağıdaki gibidir; -Zaman Yönetimi -Verimlilik -Sürekli İyileşme -Departmana bağlı bölümler arasındaki koordinasyon


Projenin Amacı

petek.ozkan@logo.com.tr


Proje içindeki en büyük inovasyon nedir? (yeni bir teknoloji veya var olan teknolojinin farklı kullanımı gibi. IOT, M2M, AI vb.)

Proje ilk olarak yazılım süreçlerini iyileştirmek üzere başlamıştır ancak sonrasında hem yazılımı hem yazılım dışındaki departmanların iş planlamalarını etkileyen bir metodoloji olarak gelişerek evirilmiştir. "LAPIS" adlı dosyada gösterildiği gibi farklı departmanları içeren bir model olarak kurgulanmıştır ve ISO ve IEC kurumları tarafından ortak geliştirilen bir standart olan SPICE’ta Logo Yazılım olarak IOD fonksiyonu için belgelendirmeye hak kazanmıştır.


Proje kurum içindeki hangi bölüme fayda sağlamıştır?(satış, pazarlama, finans, İK, IT, Üretim, Planlama, Satın alma, Lojistik Müşteri İlişkileri gibi)

Projedeki en büyük inovasyon belirsiz, karmaşık ve sürekli değişen dünyada işlerin planlı, sistemli ve sürekli iyileşme odaklı olmasını sağlamak olmuştur. Ekiplerin önlerindeki belirsizliği uygun tekniklerle stratejiye dönüştürmek hem verimliliği arttırmış, hem de çalışanlara farklı bir bakış açısı sağlayarak, ekipleri sürece uyan ve süreci iyileştiren konuma taşımıştır. Sadece süreci tasarlayan kişilerin değil, süreci uygulayan kişilerin de metodolojiyi sahiplenmesi ile birlikte verimlilik artışı katlanmıştır. Bununla birlikte süreçteki akışın otomatize edilmesi ile gereksiz dokümantasyon yükünün oluşması engellenmiş ve böylece buradan kaynaklanan israflar ortadan kaldırılarak kapasite artışı sağlanmıştır. Süreçte en krtik aşamalar; mevcut akışların tanımlanması, otomatize edilmesi ve ölçülerek tüm paydaşların sürekli iyileşmeye odaklanmasını sağlamaktır. Sürecin ölçülmesi aşamasında geliştirilen ölçme metodolojisi ile tüm paydaşların ortak noktaya bakmaları hedeflenmiştir. LAPIS ölçüm metodunda, ISO 15939 temel alınmıştır. Ölçüm modeli oluştulurken, üst düzey hedefler ile alt düzeydeki metrikleri uygun amaçla bağlamayı hedefleyen Hedef-Soru-Metrik yaklaşımı baz alınmıştır. Süreç içinde rastgele veri toplayıp bunlardan anlam çıkarmak yerine uygun hedeflere, uygun metriklere ulaşmak ve uçtan uca izlenebilirlik sağlamak amaçlanmıştır. LAPIS kapsamında geliştirilen ölçme metodu 2018 yılında Sabancı Üniversitesi'nde yapılan Ulusal Yazılım Mühendisliği Konferansında sunulmuştur. Bildiri aynı yıl 23rd World Multiconference on Systemics, Cybernetics and Informatics (WMSCI 2019) konferansında (Orlando, USA) kabul almıştır. Bildiri linki: http://ceur-ws.org/Vol-2201/UYMS_2018_paper_33.pdf Ölçüm modeline göre öncelikle ölçüm yapılacak alan belirlenir. Ölçüm alanının belirlenmesi için GQM (Goal, Question, Metric) (Hedef, Soru, Metrik) yaklaşımı kullanılmıştır. Belirlenen hedefe uygun ölçüm metodu belirlenmiştir. Ardından LAPIS kapsamındaki en önemli adım olan değerlendirme yapılarak iyileşme adımları belirlenmesi hedeflenmiştir. LAPIS kapsamında yapılan her ölçüm bir iyileşme aksiyonu ile ilişkilendirilir, ölçüm sonuçları ekipler için sonraki iterasyonda daha iyiye gitmeyi sağlayan bir araçtır. Detaylar için "Örnek-değerlendirme-sonuçları" adlı dosyayı inceleyiniz. İyileşme adımında hem tüm katılımcıların geribildirimleri alınmakta ve hem de makine öğrenmesinden yararlanılarak kişilerin duygularının iş sonuçlarına etkileri izlenmektedir. Bu konudaki bildiri UYMS ve genişletilmiş hali Londra'daki Computing Conference'da sunulmuştur. Detaylı bilgi aşağıda linkte yer almaktadır. https://ieeexplore.ieee.org/document/9247069?denied=


Projenin hayata geçirilmesi konusunda üst yönetimin desteğini tam olarak alabildiniz mi?

Projenin tasarım aşamasında Yönetim Kurulu Başkanımız Sn.Tuğrul Tekbulut yer almaktadır. Dönüşümü anlattığı yazı aşağıda yer almaktadır. Bunun dışında tüm üst yönetim aktif şekilde destek vermiştir. https://blog.logo.com.tr/logo-yazilimin-teknolojik-donusumu-surec-muhendisligi-ve-lapisin-dogusu/


Proje sonunda ortaya çıkan sonuçları analiz edebildiniz mi? Rakamsal verilerle ifade eder misiniz?(ROI, maliyetlerde yüzdesel azalma, üretim süresinde azalma, hata payının düşmesi vs.)

Proje öncelikle yazılım birimlerini kapsamaktadır. Bunun paralelinde yazılım dışındaki departmanlardan; Müşteri İlişkileri Yönetimi, Pazarlama, Bilgi Sistemleri, Kalite Yönetim Sistemleri, UX, Dokümantasyon, SRE, Yazılım Süreçleri ve Insan ve Organizasyonel Dönüşüm birimleri yer almaktadır.


Projenizde şirket içinden kaç kişi aktif olarak görev almıştır? Ekip birimleri hakkında kısaca bilgi verir misiniz?

LAPIS ile ürün geliştirme faaliyetlerini kapsayan süreçler ölçülebilen, kestirilebilen ve üzerinde mutabakat oluşturulabilen sistemlere bağlanmıştır. Yapılan iyileştirmeler tüm ekosistemi etkilemiş ve şirket çıktılarına güven artışını sağlamıştır. Şirket ekosistemine takvim yıllarının başlarında tüm yıl için planlanmış sürüm çıkışlarına ait tarihler duyurulmaya başlanmıştır. Yazılım sektöründe -neredeyse ön kabul olan- proje sürelerindeki sarkmaların önüne geçilmiştir. Sistem ilk devreye alindiginda son 3 yılda 35 iş günlük standart proje dilimlerinde ortalama 0,3 günlük sapma süresi sağlanmıştır. Standart bir yazılım iş birimi (Story Point) geliştirilerek, kapasite planlama, maliyet hesaplama, teslimat tarihi belirleme gibi yazılım sektöründe sorun olan konular analitik olarak hesaplanabilir, izlenebilir hale getirilmiştir. Şirketin tepki süresinden kaynaklanan müşteri memnuniyetinin arttığı gözlemlenmiştir. Sistemli çalışma kültürünün iş ortaklarına ve iş ortakları üzerinden müşterilere yansıması rekabet gücünü olumlu yönde etkilediği gözlemlenmiştir. LAPIS ile birlikte, ölçülebilir ve geliştirilebilir bir sistem kurularak, kaynak yönetiminin kolaylaştığı, ihtiyaçların ve toplam faydanın hızlı bir şekilde belirlenebildiği bir süreç oluşturulmuştur. Bu sürecin değerlendirilmesi için ISO 15939 standartı temel alınarak, Hedef Soru Metrik yaklaşımı ile oluşturulan değerlendirme yöntemi kullanılmış ve uçtan uca izlenebilirlik sağlanmıştır. Bu yaklaşımda hem görselleştirmenin hem de oyunlaştırmanın olumlu etkileri gözlenmeye başlanmıştır. İş zekası aracıyla ekiplere mevcut durumları her hangi bir manuel işlem gerekmeden raporlanmakta ve Lapis Kaizen metodu ile iyileşme çalışmaları yapılabilmektedir. Sistemin otomatik olarak rapor üretmesi zaman kazanılmasını sağlamıştır. Ekiplerin iyileşme çalışmaları için kullandıkları iş zekası aracından örnek bir ekran görüntüsünü "Ekip bazlı raporlar" dosyasında görebilirsiniz. Detaylı bilgiler aşağıdaki linkte yer almaktadır. Lapis ölçüm metodu ile ilgili detaylı bilgi : http://ceur-ws.org/Vol-2201/UYMS_2018_paper_33.pdf (UYMS konferansında sunulmuştur.) LAPIS kapsamında yapılan iyileşme çalışmalarına örnek olarak; Planlaması iyi giden bir ürünün iş listesinde (Product Backlog) bekleyen maddelerin ortalama bekleme süresinin hedef süreden farklı olduğu tespit edilerek, ekip tarafından önlem alınmıştır. Kapasite planlamasının daha verimli yapılabileceği tespit edilmiş ve bu konuda iyileştirme çalışmaları yapılmaya başlanmıştır. Örneğin, bu kapsama alınan ürünlerde verimli planlama oranı için 2017 ve 2018 Mart-Mayıs dönemleri karşılaştırıldığında %32 oranında artış gösterdiği gözlenmiştir. Şeffaflığın ve öngörülebilirliğin arttırılması sayesinde, paydaşlar arasındaki uyum ve buna bağlı verimlilik artışı sağlanmış, tüm bunların sonucunda da farklı bakış açılarına sahip paydaşların ortak kalite amacına ulaşması için adım atılmıştır. LAPIS metodolojisinin Business ekiplere uygulanmasıyla buradaki sonuçlar ölçülebilir hale gelmiştir. Departmanların iş tipleri standartlaştırılarak planlamaları, kapasiteleri, bekleme noktaları gibi ekibi etkileyen alanlar bir iş zekası aracı ile raporlanmıştır. Kapasitenin belirlenmesi ile birlikte ekipler iş planlarını takip eder hale gelmiştir. Sürecin uygulanması LAPIS Assesment modeli ile analiz edilip, uyum ekipler ile birlikte takip edilmektedir. (Linkler kısmında modele ait bildiri verilmiştir.) Yazılım dünyasında bilinen Burndown Chart non-IT departmanlara uygulanarak belirlenen süredeki yapılması planlanan işlere uyumu göstermektedir. Bir departmana bağlı olan ekiplerin durumlarının izlenebildiği dashboardlara örnek dosyalarda "Dashboard" ismiyle bulabilirsiniz.


Projenizde (varsa)işbirliği kurduğunuz veya destek aldığınız bilişim şirketlerini belirtiniz.

Bu proje Logo’nun kurumsal sosyal sorumluluk yaklaşımı gereği CMO’muz Begüm Arş Türk’ün liderliğinde pazarlama ekibinin sorumluluğundadır. Pazarlama ve kurumsal iletişim ekibinden 3 kişi aktif rol oynamaktadır. Bilgi işlem teknolojileri biriminden ise internet ve bilgisayar erişimi ile ilgili konularda 1 kişi, satın alma departmanından 1 kişi destek olmuştur.


Proje sırasında kullandığınız ve spesifik önemi olan markaları (varsa) belirtiniz. (Yazılım veya donanım markaları)

0